لینک های روزانه
    روايتی را شيخ طوسی مرسلاً از امام عسکری عليه السلام نقل کرده است واصلا اشاره‌ای به مصدر آن نکرده است. قبل از شيخ طوسی هم اين روايت ظاهراً در هيچ مصدری نيامده است.
    روايت اين است:
    روي عن أبي محمّد الحسن العسكري عليه السلام أنّه قال: علامات المؤمن خمس: صلاة الخمسين، و زيارة الأربعين،‏ و التختم في اليمين، و تعفير الجبين، و الجهر ببسم الله الرحمن الرحيم. 1
    تهذيب الأحكام، ج‏6، ص52، ح37
    .
    اما حضينی در الهداية الکبری روايتی را آورده که با نقل شيخ طوسی شباهت دارد.
    روايت حضينی اين است:
    عيسى بن مهدي الجوهري عن أبي محمد العسكري عليه السلام: إنّ الله عز و جل أوحى إلى جدّي رسول الله (صلى الله عليه و آله) أنّي قد خصصتك و عليّاً و حججي منه ليوم القيامة و شيعتكم‏ بعشر خصال‏: صلاة الخميس 2
    «الخميس» اشتباه است، و صواب آن «الخمسين» است چنانچه در نقل شيخ طوسی نيز آمده است. توضيحات بعد ـ يعنی «فجعل أصل التراويح في ليالي شهر رمضان عوضاً من صلاة الخميس كل يوم و ليلة» ـ مؤيد ادعای ماست.
    ، و التختم باليمين، و تعفير الجبين، و الأذان و الإقامة مثنى 3
    در فقه نصيريه، فقرات اذان واقامه، جفت جفت است. رک: سلسلة التراث العلوي (کتاب باطن الصلاة)، ج2، ص233 و235
    ، و حي على خير العمل. و الجهر في‏ بسم الله الرحمن الرحيم، و الآيتين، و القنوت، و صلاة العصر و الشمس بيضاء نقية، و صلاة الفجر مغلسةً و اختضاب الرأس و اللحية، و الوشمة، فخالفنا من أخذ حقّنا و حزبه في الصلاة فجعل أصل التراويح في ليالي شهر رمضان عوضاً من صلاة الخميس كل يوم و ليلة، و كتف أيديهم على صدورهم عوضاً عن تعفير الجبين، و التختم باليسرى عوضاً عن التختم باليمين، و الفاتحة فرادى خلاف مثنى، و الصلاة خير من النوم خلاف حي على خير العمل، و الإخفاء عن القنوت، و صلاة العصر إذا اصفرت الشمس خلافاً على بيضاء نقية، و صلاة الفجر عند تلاحف بزوغ الشمس خلافاً على صلاتها مغلسةً، و هجر الخضاب و النهي خلاف على الأمر به و استعماله، الحديث.4
    الهداية الكبرى، ص: 345ـ 346، مؤسسه البلاغ.

    به نظر می‌رسد مصدر شيخ طوسی کتاب الهداية الکبری حضينی است، اما بدنامی حضينی در مجامع شيعی از يک طرف 5
    نجاشی درباره‌اش می‌گوید: كان فاسد المذهب. له كتب، منها: كتاب الإخوان، كتاب المسائل، كتاب تاريخ الأئمة (که ظاهراً همين کتاب الهداية الکبری است)، كتاب الرسالة تخليط. رجال النجاشي، رقم: 159.
    ، واز طرفی مخالفت بعضی از فقرات اين روايت با ضرورت فقه شيعی سبب شده شيخ طوسی بدون تصريح به مصدر، روايت را تقطيع کند 6
    در مورد تقطيع، علل واسبابش، و تبعات فاسدش به تفصطل سخن خواهم گفت؛ إن شاء الله.
    وتنها فقراتی از اين روايت را بياورد. البته اين که محدثی، در نقل يک روايت، آنچه را با اعتقادات او ناسازگار است حذف کند، امری رائج است، واختصاص به شيخ طوسی و اين روايت ندارد. نمونه‌اش روايت مفصل علل الأحکام فضل بن شاذان است.
    شيخ صدوق اين روايت را در دو کتاب علل الشرائع 7
    علل الشرائع: 2/251، ح9، به بعد.
    وعيون أخبار الرضا عليه السلام 8
    عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج2، ص99، ح1، به بعد.
    نقل کرده است، اما با مقارنه روايت در اين دو کتاب می‌بينيم در علل الشرائع فقراتی در اين روايت ذکر شده که آنها را در عيون الأخبار نقل نکرده، چرا که شيخ صدوق در عيون أخبار الرضا عليه السلام ملتزم به نقل روايات صحاح است، پس فقراتی را که صحيح نمی‌بيند وآن را با فقه شيعی ناسازگاری می‌بيند در نقل کتاب عيون الأخبار حذف می‌کند.

    • تهذيب الأحكام، ج‏6، ص52، ح37
    • «الخميس» اشتباه است، و صواب آن «الخمسين» است چنانچه در نقل شيخ طوسی نيز آمده است. توضيحات بعد ـ يعنی «فجعل أصل التراويح في ليالي شهر رمضان عوضاً من صلاة الخميس كل يوم و ليلة» ـ مؤيد ادعای ماست.
    • در فقه نصيريه، فقرات اذان واقامه، جفت جفت است. رک: سلسلة التراث العلوي (کتاب باطن الصلاة)، ج2، ص233 و235
    • الهداية الكبرى، ص: 345ـ 346، مؤسسه البلاغ.
    • نجاشی درباره‌اش می‌گوید: كان فاسد المذهب. له كتب، منها: كتاب الإخوان، كتاب المسائل، كتاب تاريخ الأئمة (که ظاهراً همين کتاب الهداية الکبری است)، كتاب الرسالة تخليط. رجال النجاشي، رقم: 159.
    • در مورد تقطيع، علل واسبابش، و تبعات فاسدش به تفصطل سخن خواهم گفت؛ إن شاء الله.
    • علل الشرائع: 2/251، ح9، به بعد.
    • عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج2، ص99، ح1، به بعد.
    سه شنبه ۲۰ خرداد ۱۳۹۹ ساعت ۱:۰۳
    نظرات



    نمایش ایمیل به مخاطبین





    نمایش نظر در سایت