به جای مقدمه هشت سال پيش كه مشغول تصحيح فرق الشيعة منسوب به نوبختی بودم، مقدّمه ای نسبتاً طولانی در دو بخش به عنوان «مقدّمة التحقيق» برای اين كتاب نوشتم. در بخش اول مقدّمه با عنوان «مقدمات في علم مقالات الفرق» به مباحث مختلفی در ارتباط با دانش ملل و نحل پرداختم البته بخشی از اين مقدمه (بيش از صد صفحه) با عنوان «الفرق المشهورة» به صلاحديد ناشر حذف شد.. در قسمتی از...

خبر متواتر در اصطلاح اهل حديث، روايتی است که سلسله راويان آن تا به معصوم (ع) در هر طبقه به تعدادی باشد که امکان توافق عمدی آنها بر نسبت دادن دروغ به معصوم به طور عادی محال باشد و خبر آنها موجب علم و يقين به مضمون حديث گردد. به عبارت ديگر خبر متواتر، خبر جماعتی است که کثرت و فراوانی آنها، سبب می‌شود احتمال توافق عمدی آنها منتفی شود و بدين جهت موجب اطمينان به صادر شدن...

پيش درآمد نگاه و تحليل تاريخی ما معيوب است. از آن کسی که می‌گويد مسأله سقيفه يک ماجرای تاريخی است و چه ارتباطی به روزگار ما دارد، تا آن کس که گمان می‌کند ماجرای اخباری و اصولی ديگر تمام شده وطرح نزاع اخباری و اصولی يک قصه پردازی تاريخی است و هيچ ارزش معرفتی ندارد، همه اين‌ها يک مشکل واحد دارند، نگاه معيوب (وشايد هم کاريکاتوری) به تاريخ. گذشته از اين که معارف و...

کتاب «مصفّی المقال في تذکرة مصنّفي علم الرجال» در نسخه چاپی اسم کتاب «مصفّی المقال في مصنّفي الرجال» آمده، اما اسم صحيح آن ـ چنان که مرحوم آقا بزرگ در مقدمه گفته است ـ همان است که در در متن آورده‌ايم. نگاشته مرحوم علامه آقابزرگ تهرانی، بيش از پنجاه سال پيش به کوشش فرزند ايشان، يعنی احمد منزوی چاپ و منتشر شده است. چنان که احمد منزوی در مقدّمه‌اش گفته است نک: مصفی...